1. Nerka(ren)
jest narządem parzystym położonym w przestrzeni pozatrzewniowej na grzbietowej ścianie jamy brzusznej. Kształtem przypomina fasolę o dł.11-12cm, Szer. 5-6cz i masie ok. 150g. Lewa nerka jest większa nieco od prawej. W nerce wyróżniamy koniec górny i dolny. Powierzchnia nerek jest gładka dzięki pokrywającej osłonce zwanej torebką włóknistą. W nerce wyróżniamy 2 warstwy widoczne gołym okiem zew. korę nerki i wew. rdzeń nerki. Kora otacza koncentrycznie rdzeń nerki. Rdzeń nerki składa się z 10-15piramid oddzielonych od siebie słupkami korowymi.. Nerka składa się z 1-1,5 miliona nefronów będących jednostkami architektonicznymi nerki. W nerce następuje odchylenie od krwi, wody i szeregu ciał chemicznych.
W nerce wyróżniamy 2 warstwy:
1. zewnetrzna- kora nerki (zbudowana ze słupów nerkowych)
2. wewnetrzna (rdzeń nerki zbudowany z piramid oddzielonych od siebie słupami korowymi – zbud. z brodawek nerkowych. Kazda piramida wraz z płaszczem korowym tworzy płat. Każdej brodawce odpowiada kielich miedniczki nerkowej.
Główne zadania nerek to:
usuwanie z moczem szkodliwych produktów przemiany materii
zatrzymywanie składników niezbędnych dla organizmu, które ulegają przefiltrowaniu do moczu pierwotnego (resorpcja)
regulacja objętości płynów ustrojowych
wpływ na ciśnienie tętnicze krwi
wpływ na prawidłową erytropoezę (produkcja erytropoetyny)
wpływ na równowagę kwasowo-zasadową (pH krwi), dzięki możliwości zakwaszania moczu
wpływ na układ kostny przez produkcję aktywnych postaci witaminy D3
Nefron - podstawowa jednostka funkcjonalno-strukturalna nerki. Składa się z dwóch zasadniczych części: ciałko nerkowe (kłębuszek nerkowy + torebka) oraz kanalika nerkowego. Nerka człowieka składa się z ponad 2 milionów nefronów.
Torebka Bowmana
Torebka Bowmana (kłębuszkowa) (capsula glomeruli – Bosmani) składa się z 2 blaszek:
Blaszka wewnętrzna (trzewna) przylega do kłębuszka nerkowego, zbudowana z nabłonka jednowarstwowego płaskiego i komórek zwanych epicytami, które mają beleczkowate wypustki zwiększające ich powierzchnię.
Blaszka zewnętrzna (ścienna) zbudowana również z nabłonka jednowarstwowego płaskiego, ale z komórek wyższych niż epicyty, mających błonę podstawną.
Między dwiema blaszkami torebki znajduje się światło torebki kłębuszka, gdzie spływa mocz pierwotny. Miejsce, w którym blaszka zewnętrzna przechodzi w blaszkę wewnętrzną, nazywamy biegunem naczyniowym, natomiast miejsce, w którym światło torebki przechodzi w kanalik bliższy, nazywamy biegunem moczowym.
Kanalik nerkowy
Kanalik na całej swojej długości zbudowany jest z nabłonka jednowarstwowego brukowego (izoprymatycznego).