1. Podstawowe wiadomości o alkoholu
1.1 Historia alkoholu
Słowo alkohol pochodzi najprawdopodobniej od któregoś z dwóch słów arabskich; al-kuhl ( antymon, delikatny, drobny proszek) lub al-ghul ( zły duch).
Zdaniem antropologów alkohol towarzyszy człowiekowi praktycznie od zarania jego dziejów pełniąc początkowo funkcje fizjologiczne ( np. redukcja bólu, zmęczenia), psychologiczne ( np. redukcja lęku, odprężenie, odhamowanie) i społeczne ( np. ułatwianie kontaktów, element obrzędów i praktyk religijnych), a z czasem również ekonomiczne i polityczne.
Pierwsze napoje powstały w sposób niezamierzony i przypadkowy w wyniku fermentacji winogron ( wino) i ziarna jęczmiennego (piwo)
O winie i piwie wspominają zarówno znalezione w Mezopotamii a pochodzące z ok. 5000r. p.n.e., teksty pisma klinowego jak i egipskie papirusy pochodzące z ok. 3500r. p.n.e.
Wiadomo też, że około 2400 lat p.n.e. król Krety wprowadził podatek od produkcji wina. W kodeksie babilońskim Hammurabiego, sprzed 2000 lat p.n.e., można przeczytać, że „ jeżeli kapłanka, która nie mieszka w domu niewiast poświęconych, otworzyły winiarnię albo do niej wstąpi , to się ją spali”. Z innych przekazów historycznych wiadomo, że 1000lat p.n.e. winorośl uprawiano już w południowej Grecji i Italii, a ok. IV w n.e. trafiła ona do Europy zachodniej i środkowo – wschodniej.
Trudno ustalić kto i kiedy otrzymał po raz pierwszy czysty alkohol ( destylat). Jest bardzo prawdopodobne, że znali go już kapłani w starożytnym Egipcie, którzy podczas religijnych obrzędów zmoczone głowy polewali alkoholem i podpalali je. Płonący alkohol otaczał głowę ognistą aureolą a widok ten słaniał ludzi do oddawania kapłanom czci boskiej. Z przekazów pisemnych wynika, że Arystoteles znał prawdopodobnie czysty alkohol i otrzymywał go poprzez gotowanie wysokoprocentowego wina („ wino palone”). Na większą skalę czysty alkohol zaczęto uzyskiwać w Europie w VIII w n.e., początkowo z żyta, a od połowy XVIII w z ziemniaków.
W drugiej połowie XIII w. Francuski profesor Arnold de Vilanowa zastosował alkohol w medycynie m. in. jako środek przeciwrobaczy, przeciwbólowy oraz zapobiegający nudnościom i wymiotom podczas kołysania statku na morzu.
1.2 Właściwości i metabolizm alkoholu
Alkoholami nazywana jest grupa organicznych związków chemicznych, pochodnych węglowodorów, do której obok alkoholu etylowego ( etanolu) należą metanol, propanol, butanol, itp.
Dla celów spożywczych wykorzystywany jest alkohol etylowy, spożywany pod postacią wódek, koniaków, whysky ( przeciętna zawartość alkoholu 40-50%), wina (zawartość alkoholu 10-20%), i piwa ( zawartość alkoholu 3-7%). Pozostałe alkohole są związkami znacznie bardziej toksycznymi dla organizmu człowieka.
