Przegląd ruchów kulturowych i artystów XIX i XX wieku

Impresjonizm- kierunek m.in. w malarstwie i rzeźbie ostatniego trzydziestolecia XIX w i początku XX w., którego istotą było subiektywne utrwalenie wrażeń jednostkowych.

Monet Claude- (1840-1926) malarz francuski jeden z twórców i najbardziej konsekwentny przedstawiciel impresjonizmu. Namalował m. in.: „Impresja- wschód słońca”(1872), „Stogi”(1890-91), „Topole”(1891-92), „Katedra w Rouen” (1892-94)

Gierymski Aleksander- (1850-1901) malarz, studiował w warszawskiej Klasie Rysunkowej i prawie cztery lata w akademii sztuk pięknych w Monachium. Obrazy: „Żydówka sprzedająca owoce”(1880), „Brama na Starym Mieście”(1883), „Trumna chłopska”(1894-95), „Piazza delle Erbe w Weronie”(ok. 1990), „Staruszka czuwająca przy zwłokach”(1880-90)
Jako ilustrator współpracował z kilkoma czasopismami.

Pankiewicz Józef- (1866-1940) malarz i grafik, studiował w Warszawie, w Petersburgu, w Paryżu, w Krakowie a następnie przebywał w Hiszpanii i Francji by później powrócić do Krakowa. Namalował m.in.: „Targ za Żelazną Bramą”(1888), „Targ na kwiaty”(1890), „Wizyta”(1923) i inne

Podkowiński Władysław- (1866-95) malarz, współpracował jako ilustrator z kilkoma czasopismami. Namalował m.in.: „Nowy Świat”(1892) „Mokra Wieś”(1892), „Dzieci w ogrodzie”(1892), „Marsz żałobny Chopina”(1894), „Szał uniesień”(1894)


Surrealizm- kierunek w literaturze i sztuce zainicjowany w latach 20. we Francji, wyrażał anarchistyczny bunt przeciw usankcjonowanym autorytetom nauki, form współczesnego życia

Giorgio de Chiriko- (1880-1978) wł. malarz i rzeźbiarz, twórca koncepcji malarstwa metafizycznego, malował widoki opustoszałych miast, dziwne postacie, manekiny. Jego autorstwa są m.in.: „Melancholia ulicy”(ok.1913), „Siedzący manekin”.

Dali Salvador- (1904-89) hiszp. Malarz, grafik i teoretyk malarstwa, po studiach w Madrycie udał się do Paryża gdzie spotkał P. Picassa i A. Bretona. Wkrótce stał się czołowym przedstawicielem surrealizmu. Namalował m.in.: „Miękkie zegary”(1931), „Trwałość pamięci”(1931), „płonąca żyrafa”(1935), „Przeczucie wojny domowej”(1936)

Rosenstein Erna- (ur. 1913) malarka, poetka; tworzy nawiązujące do surrealizmu liryczne obrazy abstrakcyjne. Opublikowała wspomnienia „Po drugiej stronie ciszy”(1962)

Mikulski Kazimierz-(ur. 1918) malarz, scenograf, rysownik; działał w znaczących grupach i przy krakowskimi teatrze „Groteska”. Projekty do jego przedstawień to m.in.: „Męczeństwo Piotra Oheya”(1959), „Ubu król”(1965)

Kantor Tadeusz- (1915-90) malarz, scenograf, reżyser; ukończył krakowskie ASP, kierował tajnym Teatrem Niezależnym w Krakowie. Jego scenariusze to m.in.: „Umarła klasa”(1975), „Wielopole Wielopole”(1980), „Niech szczezną artyści”(1985) i inne

Nowosielski Jerzy- (ur. 1923) malarz, rysownik, scenograf; fascynacja ikoną znajduje odbicie w metafizycznych kompozycjach figuralnych i pejzażach. Autor prac teoretycznych o ikonie i malarstwie, m.in.: „Wokół ikony”, „Rozmowy z Jerzym Nowosielskim”(1985), „Inność prawosławia”(1991)

Brzozowski Tadeusz- (1918-87) malarz; profesor PWSSP w Poznaniu. Uprawiał malarstwo sztalugowe: „Prorok”(1950), „Struna”(1957), „Konszachty”(1974). Oraz malarstwo ścienne


Futuryzm- awangardowy kierunek w literaturze, sztukach plastycznych, teatrze, muzyce i filmie rozwijający się w pierwszym ćwierćwieczu XX w.

Balla Giacomo- (1871-1958) malarz wł. początkowo tworzył w konwencji realistycznej, następnie impresjonistycznej a w 1910, zainteresowany ruchem, podpisał manifest futurystów. Namalował m.in.: „Pies na smyczy”(1912), „Lot jaskółki”(1913)

Boccioni Umbreto- (1882-1916) wł. malarz, rzeźbiarz i teoretyk sztuki. Namalował m.in.: „Stany duszy”(1911), „Elastyczność” (1912). W rzeźbie stosował formy negatywne, często przenikające się. („Wypukła i wklęsła abstrakcja głowy” 1911)

Socrealizm- doktryna i praktyka twórcza w literaturze, sztuce, filmie, muzyce wprowadzona w ZSRR na pocz. lat 30. XX w. a po II wojnie światowej narzucona w innych państwach komunistycznych

F.W. Ażajew
S.P. Babajewski
J.S. Krymow

L. Agon
J. Amado

S. Żółkiewski
A. Ważyl
L. Kruczkowski
J. Putrament
M. Kierczyńska
J. Siekierska
H. Markiewicz
I inni:)


Pop-art - nazwa jednego z najważniejszych nurtów w sztuce współczesnej wprowadzona przez krytyka L. Allowaya.

Początki Pop-Art`u łączą się z działalnością Independent Group (Alloway, R. Hamilton, E. Paolozzi) która od 1953r organizowała w londyńskim Institut of Contemporary Art wykłady i wystawy poświęcone kulturze masowej.

J. Johns
R. Rauschenberg
P. Hockney
A. Jones
R. Kitaj
R. Indiana
R. Lichtenstein
C. Oldenburg
A. Warhol
T. Wesselmann

Related Articles