Nadbudowa Ideologiczna tego okresu dzieli się na cztery zasadnicze modele światopoglądowe. Cechą wspólną tych modeli światopoglądowych jest wyraźne ukierunkowanie znaczenie społeczno – polityczne, natomiast ich płaszczyzna filozoficzna jest rozbudowana znacznie słabiej i przeważnie mało oryginalna.
Pozytywizm
W pozytywizmie następuje rozkwit wszelakiej literatury nadającej się do przekazywania pewnych wartości edukacyjnych; jednym z ważnych gatunków jest przeżywająca swój rozkwit powieść historyczna; ciężko wykazać istnienie jasnych i oczywistych podziałów w dziedzinie tego gatunku literackiego (
Stawiając człowieka w centrum swoich zainteresowań, jego aspiracje i niepokoje, literatura może niejednokrotnie wcześniej i trafniej, niż dociekania nauk humanistycznych wykrywać to, co nurtuje ludzkie serca i umysły, sygnalizować narastanie nowych konfliktów czy kształtowanie się nowych postaw i nowych form stosunków między ludźmi.
Nazywam się Sonia Siemionowa Marmieładow. Jestem córką Siemiona Marmieładowa, człowieka zagubionego w otaczającym go świecie, alkoholika. Moja matka ciężko zachorowała, muszę sama utrzymać rodzinę. Nie miałam wyjścia, zostałam dziewczyną lekkich obyczajów, sprzedającą swoje ciało. Wiem, że to hańbiące i poniżające, ale gdyby nie ja cała rodzina zginęłaby z głodu.
Temat miasta rzadko pojawiał się w literaturze przed XIX wiekiem. Ostoją był wtedy dworek szlachecki oraz wieś. Pisano o nim raczej niechętnie, a nawet nieprzychylnie przedstawiając je jako zagrożenie dla ziemiańskiego życia. Idea ta przewijała się przez renesans, barok, aż do romantyzmu. Romantycy widzieli w nim siedlisko zła.